Τα Μέγαρα είναι πόλη της δυτικής Αττικής. Βρίσκεται στις βόρειες ακτές του Σαρωνικού στο μέσον περίπου της διαδρομής μεταξύ Αθήνας και Κορίνθου. Τα Μέγαρα αποτελούν έδρα του δήμου Μεγαρέων και πρωτεύουσα της επαρχίας Μεγαρίδα και είναι άμεσα συνδεδεμένα με το επίνειο τους , την Κινέττα, που είναι πλέον γνωστή ως και μόνιμη έδρα της Ζωζώς Σαπουντζάκη. Στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν τα Μέγαρα διαδραμάτιζαν σημαίνοντα ρόλο και στο Ελληνικό ποδόσφαιρο με την ιστορική ομάδα «Βύζας Μεγάρων» που στη δεκαετία του ’70 διακρίνονταν ακόμη και στο πρωτάθλημα της Α΄Εθνικής Κατηγορίας. Ο Πληθυσμός τους, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι 28.195 κάτοικοι. Η ονομασία Μέγαρα διατηρήθηκε από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα και μόνο στο Μεσαίωνα απαντάται ο τύπος "Μάγαρα". Οι γραπτές μαρτυρίες διασώζουν διαφορετικές εκδοχές για την ονομασία της πόλης. Ο Παυσανίας, καταγράφοντας την άποψη των Μεγαρέων, τη συσχετίζει με τα "μέγαρα", τα ιερά της Δήμητρας, τα οποία έφτιαξαν για πρώτη φορά όταν βασιλιάς ήταν ο Καρ, γιος του Φορωνέα, προς τιμή της θεάς, η λατρεία της οποίας ήταν πανάρχαια. Ο Ηρόδοτος και ο Στέφανος ο Βυζάντιος αποδίδουν την ονομασία στον ήρωα Μεγαρέα, γιο του Ποσειδώνα. Η τελευταία ερμηνεία απηχούσε και τις αντιλήψεις των Βοιωτών, σύμφωνα με τον Παυσανία, αφού ο Μεγαρέας που κατοικούσε στην Ογχηστό, ήρθε με στρατό Βοιωτών και βοήθησε τον βασιλιά των Μεγάρων Νίσο στον πόλεμο κατά του βασιλιά της Κρήτης Μίνωα. Σκοτώθηκε όμως στην μάχη και θάφτηκε στην πόλη, η οποία πήρε το όνομά του. Πρωτύτερα η πόλη ονομαζόταν Νισαία.
Μετά την κάθοδο των Δωριέων εγκαταστάθηκαν στην περιοχή των Μεγάρων νέοι πληθυσμοί δωρικής καταγωγής, εκτοπίζοντας αρχαιότερους πληθυσμούς Ιώνων και Βοιωτών που ήταν εγκατεστημένοι στην περιοχή. Οι νέοι κάτοικοι που ονομάστηκαν Μεγαρείς δημιούργησαν ένα νέο κράτος με έδρα τα Μέγαρα. Τα επόμενα χρόνια οι Μεγαρείς ήρθαν σε σύγκρουση με τους γείτονες τους, αρχικά με τους Κορίνθιους τον 8ο αιώνα π.Χ. και στην συνέχεια με τους Αθηναίους τον 6ο αιώνα π.Χ. Αντικείμενο διαμάχης τους με τους Αθηναίους ήταν το νησί της Σαλαμίνας. Στον Πελοποννησιακό Πόλεμο τα Μέγαρα συμμάχησαν με τη Σπάρτη. Ο πιο διάσημος πολίτης των Μεγάρων στην αρχαιότητα ήταν ο Βύζας, γιος του βασιλιά Νίσου κατά μια παράδοση. To 657 π.Χ. ο Βύζας, ως επικεφαλής μιας αποικιακής επιχείρησης που είχε οργανώσει η πόλη των Μεγάρων, οδήγησε τους Μεγαρείς αποίκους στην περιοχή του Βοσπόρου. Εκεί οι Μεγαρείς ίδρυσαν μια νέα πόλη, στην οποία έδωσαν το όνομα του ιδρυτή της: Βυζάντιο. Σύμφωνα με τον Στράβωνα (64 π.Χ.-23 μ.Χ.) οι Μεγαρείς έφτασαν εκεί υπακούοντας σ' ένα χρησμό, που είχαν λάβει από το μαντείο των Δελφών. Ο χρησμός αυτός αποκαλούσε «τυφλούς» τους συμπολίτες τους, που λίγα χρόνια πριν, το 685 π.Χ., είχαν ιδρύσει στη ασιατική ακτή του Βοσπόρου τη Χαλκηδόνα. Πράγματι, κατά μιαν έννοια ήταν «τυφλοί», καθώς δεν είχαν αντιληφθεί ότι η περιοχή που βρισκόταν ακριβώς απέναντι από το σημείο που οι ίδιοι είχαν αποικήσει ήταν ιδανικότερη για τη διεξαγωγή του εμπορίου και την αλιεία. Σε αυτή την περιοχή, η οποία συγχρόνως διακρινόταν για τη στρατηγική της θέση, ο Βύζας θεμελίωσε μια από τις πιο σημαντικές πόλεις στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ωστόσο, τόσο το ταξίδι με σκοπό τον αποικισμό όσο και η άφιξη κι η οργάνωση μιας νέας αποικίας χαρακτηρίζονταν από πλήθος αντιξοοτήτων. Όπως μας πληροφορεί η Α. Ραμού-Χαψιάδη (1982), η εγκατάσταση των αποίκων γινόταν είτε σε ακατοίκητη περιοχή, οπότε οι ελλείψεις ήταν πολλές είτε σε κατοικημένη περιοχή, οπότε συχνά οι άποικοι έρχονταν σε ένοπλη σύγκρουση με τους αυτόχθονες.
Θέογνις. Ποιητής του 6ου αιώνα (περίπου 540-500 π.Χ.,) μέλος της δωρικής αριστοκρατικής μερίδας.
Ευκλείδης ο Μεγαρικός. Φιλόσοφος, μαθητής του Σωκράτη. Υπήρξε ο ιδρυτής της Μεγαρικής σχολής ενώ μετά τον θάνατο του Σωκράτη (399 π.Χ.) έδωσε άσυλο στον Πλάτωνα με τον οποίο συνδέθηκε με στενή φιλία.
Ευπαλίνος. Μηχανικός, διακρίθηκε στην υδραυλική τέχνη. Το περίφημο υδραγωγείο της Σάμου είναι έργο του Ευπαλίνου και είναι μοναδικό για τη σύλληψη και την εκτέλεσή του.
Στίλπων. Φιλόσοφος, μαθητής του Ευκλείδη και διδάσκαλος του Ζήνωνα.
Θεαγένης. Τύρανος των Μεγάρων που έζησε τον 7ο αιώνα π.Χ. Σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία κατασκεύασε την περίφημη κρήνη της πόλης.
Όρσιππος. Ολυμπιονίκης και αργότερα στρατηγός.
Κάλχας. Κατά την ελληνική μυθολογία, ο τυφλός μάντης που ονομαζόταν Κάλχας και που θυσίασε την Ιφιγένεια στην Αυλίδα, ήταν Μεγαρίτης. Ακολούθησε τον Αγαμέμνονα, χωρίς τη θέλησή του, στην Τροία (και αφού ο Αγαμέμνων έκτισε ιερό στηη θεά Αρτεμη) όπου και έβγαζε χρησμούς για τις μάχες. Επέστρεψε στην πόλη των Μεγάρων δέκα χρόνια αφού τελείωσε ο Τρωϊκός Πόλεμος. Πέθανε και ετάφη στα Μέγαρα.
Μεγάρα. Η σύζυγος του ήρωα των Θηβών Ηρακλή που γεννήθηκε, έζησε, πέθανε και ετάφη στα Μέγαρα, όπου ο Παυσανίας αναφέρει πως είδε τον τάφο της.
Σουσαρίων. Ο πατέρας της Κωμωδίας και δάσκαλος του μεγάλου κωμωδού Αριστοφάνης . Κοντά στην πλατεία Ηρώων. Υπάρχει αίθουσα με το όνομά του, στο θέατρο-χώρο κοινωνικών εκδηλώσεων "Στρατουδάκειο", που βρίσκεται απέναντι από το Κέντρο Υγείας Μεγάρων.
1821
Αμουράτης Θεόδωρος, αγωνιστής του 1821.
Αμουράτης Πανούσης, αγωνιστής του 1821.
Τάσος Καρατάσος ή Μπούσγος(Μπούσκος), αγωνιστής του 1821.
Παναγής Τσαλδάρης, αγωνιστής του 1821.
Γεώργιος Μενιδιάτης, αγωνιστής του 1821
Μετά την κάθοδο των Δωριέων εγκαταστάθηκαν στην περιοχή των Μεγάρων νέοι πληθυσμοί δωρικής καταγωγής, εκτοπίζοντας αρχαιότερους πληθυσμούς Ιώνων και Βοιωτών που ήταν εγκατεστημένοι στην περιοχή. Οι νέοι κάτοικοι που ονομάστηκαν Μεγαρείς δημιούργησαν ένα νέο κράτος με έδρα τα Μέγαρα. Τα επόμενα χρόνια οι Μεγαρείς ήρθαν σε σύγκρουση με τους γείτονες τους, αρχικά με τους Κορίνθιους τον 8ο αιώνα π.Χ. και στην συνέχεια με τους Αθηναίους τον 6ο αιώνα π.Χ. Αντικείμενο διαμάχης τους με τους Αθηναίους ήταν το νησί της Σαλαμίνας. Στον Πελοποννησιακό Πόλεμο τα Μέγαρα συμμάχησαν με τη Σπάρτη. Ο πιο διάσημος πολίτης των Μεγάρων στην αρχαιότητα ήταν ο Βύζας, γιος του βασιλιά Νίσου κατά μια παράδοση. To 657 π.Χ. ο Βύζας, ως επικεφαλής μιας αποικιακής επιχείρησης που είχε οργανώσει η πόλη των Μεγάρων, οδήγησε τους Μεγαρείς αποίκους στην περιοχή του Βοσπόρου. Εκεί οι Μεγαρείς ίδρυσαν μια νέα πόλη, στην οποία έδωσαν το όνομα του ιδρυτή της: Βυζάντιο. Σύμφωνα με τον Στράβωνα (64 π.Χ.-23 μ.Χ.) οι Μεγαρείς έφτασαν εκεί υπακούοντας σ' ένα χρησμό, που είχαν λάβει από το μαντείο των Δελφών. Ο χρησμός αυτός αποκαλούσε «τυφλούς» τους συμπολίτες τους, που λίγα χρόνια πριν, το 685 π.Χ., είχαν ιδρύσει στη ασιατική ακτή του Βοσπόρου τη Χαλκηδόνα. Πράγματι, κατά μιαν έννοια ήταν «τυφλοί», καθώς δεν είχαν αντιληφθεί ότι η περιοχή που βρισκόταν ακριβώς απέναντι από το σημείο που οι ίδιοι είχαν αποικήσει ήταν ιδανικότερη για τη διεξαγωγή του εμπορίου και την αλιεία. Σε αυτή την περιοχή, η οποία συγχρόνως διακρινόταν για τη στρατηγική της θέση, ο Βύζας θεμελίωσε μια από τις πιο σημαντικές πόλεις στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ωστόσο, τόσο το ταξίδι με σκοπό τον αποικισμό όσο και η άφιξη κι η οργάνωση μιας νέας αποικίας χαρακτηρίζονταν από πλήθος αντιξοοτήτων. Όπως μας πληροφορεί η Α. Ραμού-Χαψιάδη (1982), η εγκατάσταση των αποίκων γινόταν είτε σε ακατοίκητη περιοχή, οπότε οι ελλείψεις ήταν πολλές είτε σε κατοικημένη περιοχή, οπότε συχνά οι άποικοι έρχονταν σε ένοπλη σύγκρουση με τους αυτόχθονες.
Σημαντικοί Μεγαρείς
Αρχαιότητα Θέογνις. Ποιητής του 6ου αιώνα (περίπου 540-500 π.Χ.,) μέλος της δωρικής αριστοκρατικής μερίδας.
Ευκλείδης ο Μεγαρικός. Φιλόσοφος, μαθητής του Σωκράτη. Υπήρξε ο ιδρυτής της Μεγαρικής σχολής ενώ μετά τον θάνατο του Σωκράτη (399 π.Χ.) έδωσε άσυλο στον Πλάτωνα με τον οποίο συνδέθηκε με στενή φιλία.
Ευπαλίνος. Μηχανικός, διακρίθηκε στην υδραυλική τέχνη. Το περίφημο υδραγωγείο της Σάμου είναι έργο του Ευπαλίνου και είναι μοναδικό για τη σύλληψη και την εκτέλεσή του.
Στίλπων. Φιλόσοφος, μαθητής του Ευκλείδη και διδάσκαλος του Ζήνωνα.
Θεαγένης. Τύρανος των Μεγάρων που έζησε τον 7ο αιώνα π.Χ. Σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία κατασκεύασε την περίφημη κρήνη της πόλης.
Όρσιππος. Ολυμπιονίκης και αργότερα στρατηγός.
Κάλχας. Κατά την ελληνική μυθολογία, ο τυφλός μάντης που ονομαζόταν Κάλχας και που θυσίασε την Ιφιγένεια στην Αυλίδα, ήταν Μεγαρίτης. Ακολούθησε τον Αγαμέμνονα, χωρίς τη θέλησή του, στην Τροία (και αφού ο Αγαμέμνων έκτισε ιερό στηη θεά Αρτεμη) όπου και έβγαζε χρησμούς για τις μάχες. Επέστρεψε στην πόλη των Μεγάρων δέκα χρόνια αφού τελείωσε ο Τρωϊκός Πόλεμος. Πέθανε και ετάφη στα Μέγαρα.
Μεγάρα. Η σύζυγος του ήρωα των Θηβών Ηρακλή που γεννήθηκε, έζησε, πέθανε και ετάφη στα Μέγαρα, όπου ο Παυσανίας αναφέρει πως είδε τον τάφο της.
Σουσαρίων. Ο πατέρας της Κωμωδίας και δάσκαλος του μεγάλου κωμωδού Αριστοφάνης . Κοντά στην πλατεία Ηρώων. Υπάρχει αίθουσα με το όνομά του, στο θέατρο-χώρο κοινωνικών εκδηλώσεων "Στρατουδάκειο", που βρίσκεται απέναντι από το Κέντρο Υγείας Μεγάρων.
1821
Αμουράτης Θεόδωρος, αγωνιστής του 1821.
Αμουράτης Πανούσης, αγωνιστής του 1821.
Τάσος Καρατάσος ή Μπούσγος(Μπούσκος), αγωνιστής του 1821.
Παναγής Τσαλδάρης, αγωνιστής του 1821.
Γεώργιος Μενιδιάτης, αγωνιστής του 1821
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου