Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος ιδρύθηκε το 1961 με πρώτο διευθυντή τον Σωκράτη Καραντινό. Οργανικά τμήματα του Κρατικού Θεάτρου αποτελούν η Δραματική του Σχολή και το Χοροθέατρο, ενώ αυτοτελές τμήμα του αποτελεί η Όπερα Θεσσαλονίκης. Με τέσσερις χειμερινές σκηνές και δύο ανοιχτά θερινά θέατρα, είναι, σήμερα, ένας από τους μεγαλύτερους θεατρικούς οργανισμούς στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο του ΚΘΒΕ ψηφίστηκε το 1994 και σύμφωνα με αυτό, το θέατρο διοικείται από επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο και τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή. Το ΚΘΒΕ εποπτεύεται και επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο του ΚΘΒΕ ψηφίστηκε το 1994 και σύμφωνα με αυτό, το θέατρο διοικείται από επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο και τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή. Το ΚΘΒΕ εποπτεύεται και επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού.
Ως προς τον καλλιτεχνικό του προγραμματισμό, το ΚΘΒΕ παρουσιάζει σε ετήσια βάση, ένα πρόγραμμα που συνδυάζει τις εσωτερικές παραγωγές του θεάτρου (συμπεριλαμβανομένων των παραγωγών χοροθεάτρου και όπερας), συμπαραγωγές με άλλους θεατρικούς οργανισμούς, αφιερώματα, καθώς και μετακλήσεις παραστάσεων από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Ως θέατρο δημοσίου συμφέροντος, που οφείλει να ανταποδίδει στον πολίτη την εισφορά του, μέσω της τέχνης, της παιδείας και της ψυχαγωγίας, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην κοινωνική του πολιτική απέναντι σε ομάδες πληθυσμού που για διάφορους λόγους δεν έχουν δυνατότητα πρόσβασης στη θεατρική πράξη. Με την ποικίλη δραστηριότητα που έχει αναπτύξει επιχειρεί ένα άνοιγμα στη Θεσσαλονίκη αλλά και όλη τη Βόρεια Ελλάδα επιδιώκοντας να φέρει τον πολίτη ακόμη πιο κοντά στον πολιτισμό και το θέατρο.
Συγκεκριμένα, έχει επαναδραστηριοποιήσει το Κλιμάκιο Μακεδονίας – Θράκης που περιοδεύει σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα και δίνει παραστάσεις ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα χωριά, έχει οργανώσει μια σειρά από δράσεις όπως το Θέατρο στα Καφέ (Εκείνος κι Εκείνος), με ηθοποιούς του να εισβάλουν στα καφέ και τα μπαρ της πόλης και να δίνουν ζωή στους ήρωες του Κώστα Μουρσελά, τη δράση Κατ’ οίκων, με μια ομάδα ηθοποιών που επισκέπτονται ανθρώπους κάθε ηλικίας που βρίσκονται για λόγους υγείας εγκλωβισμένοι στο χώρο τους, τον Χώρο Δράσης, που δίνει βήμα στις νεανικές δημιουργικές ομάδες της πόλης και τα εκπαιδευτικά του προγράμματα για σχολεία και νοσοκομεία, που φέρνουν τους μαθητές κοντά στο θέατρο και προσφέρουν μια ανακούφιση σε παιδιά που νοσηλεύονται. Τέλος, με την ίδρυση της Νεανικής Σκηνής, το Κ.Θ.Β.Ε. προσεγγίζει τους εφήβους και τους νέους και δίνει μια δημιουργική διέξοδο στους προβληματισμούς και τις ανησυχίες της ευαίσθητης αυτής ηλικίας.
Παράλληλα, σε μια προσπάθεια προσέγγισης των παιδιών και των νέων, το ΚΘΒΕ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη λειτουργία της Παιδικής του Σκηνής, με παραστάσεις για σχολεία και εκπαιδευτικούς οργανισμούς καθώς και στην παρουσία του στις σχολικές αίθουσες με την οργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων που εξοικειώνουν τους μικρούς μαθητές με τον κόσμο και την τέχνη του θεάτρου. Η δραστηριότητά του δεν περιορίζεται στις θεατρικές του παραγωγές αλλά επεκτείνεται σε τομείς του πολιτισμού, όπως η εκπαίδευση, η λογοτεχνία και οι εικαστικές τέχνες με τη διοργάνωση εκθέσεων, συνεδρίων, φεστιβάλ, θεατροπαιδαγωγικών προγραμμάτων κ.ά. Επιθυμώντας, μάλιστα, να συμβάλει στο έργο των εκπαιδευτικών, να διευκολύνει την επικοινωνία τους με το θέατρο και να παρέχει ουσιαστική υποστήριξη σε θέματα που αφορούν στην αξιοποίηση θεατρικών προσεγγίσεων στην εκπαίδευση, αναλαμβάνει μια σειρά από πρωτοβουλίες όπως: η δυνατότητα επικοινωνίας με τους συντελεστές των παραστάσεων της Παιδικής και της Νεανικής του Σκηνής, η «Γραμμή του Εκπαιδευτικού» καθώς και η διοργάνωση σεμιναρίων ορθοφωνίας και δραματοποίησης από καθηγητές της Δραματικής του Σχολής.
Τα τελευταία χρόνια, έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα η θεατρολογική έρευνα και η εκδοτική δραστηριότητα του ΚΘΒΕ. Τα τμήματα Δραματολογίας και Εκδόσεων παρέχουν θεωρητική κάλυψη για τις θεατρικές παραγωγές και επιμελούνται την έκδοση των σχετικών με την εκάστοτε παράσταση εντύπων.
Από το Μάιο του 1996, το ΚΘΒΕ είναι μέλος της Ένωσης των Θεάτρων της Ευρώπης (www.ute-net.org). Τον Οκτώβριο του 1997 πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 6o φεστιβάλ της Ένωσης των Θεάτρων της Ευρώπης, που υπήρξε ένα κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός τόσο για τη Θεσσαλονίκη, όσο και για την Ελλάδα. Το 2001 διοργανώθηκε το «Μικρό Φεστιβάλ» της Ε.Θ.Ε., ενώ το 2007 και 2008 φιλοξενήθηκαν δύο Γενικές Συνελεύσεις των Θεάτρων μελών της. Το ΚΘΒΕ ως μέλος της Ένωσης Θεάτρων της Ευρώπης συμμετέχει, το 2011, σε τρία προγράμματα που αφορούν σε θέματα μετανάστευσης: Οδυσσέας, Υγρά Σύνορα και Φεστιβάλ Νομαδικού Κοινού της Ευρώπης.
To ΚΘΒΕ είναι ακόμη μέλος του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου και του Ελληνικού Κέντρου Θεάτρου για τα παιδιά και τους νέους.
Το ΚΘΒΕ δραστηριοποιείται έντονα από το 2006 και στην περιοχή των Βαλκανίων. Η συνεργασία του με τα θέατρα των όμορων χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης εδραιώθηκε με τη διοργάνωση του 1ου Φεστιβάλ Νοτιοανατολικής Ευρώπης, το 2007, και ενισχύθηκε με ανταλλαγές παραστάσεων μεταξύ των θεάτρων της περιοχής στα χρόνια που ακολούθησαν.
Το 2010 ιδρύθηκε η σκηνή «ΑΝΟΙΧΤΑ ΣΥΝΟΡΑ» με στόχο την ειρηνική συνύπαρξη και τη δημιουργική ανάπτυξη των χωρών της Βαλκανικής χερσονήσου με κέντρο τη Θεσσαλονίκη, στην οποία φιλοξενήθηκαν σημαντικές παραστάσεις. Στο πλαίσιο της συνεργασίας των Θεάτρων της Νοτιοανατολικής Ευρώπης έχει προγραμματισθεί η διοργάνωση Διαγωνισμού Βαλκανικού Θεατρικού Έργου με τη συμμετοχή των όμορων χωρών. Στο διαγωνισμό αυτό θα επιλεγούν τα πέντε καλύτερα θεατρικά κείμενα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και θα μεταφραστούν στα ελληνικά. Το πρώτο από αυτά θα ανέβει στη σκηνή του Κ.Θ.Β.Ε. ενώ τα υπόλοιπα θα τυπωθούν και θα αποσταλούν σε όλα τα θέατρα της χώρας.
Με την ολοκλήρωση του έργου της ψηφιοποίησης το πλούσιο αρχείο του θεάτρου, ιστορικό και καλλιτεχνικό, διαφυλάσσεται σε ηλεκτρονικό αποθετήριο με πλήρη τεκμηρίωση και διαχέεται ψηφιακά, μέσα από τον βελτιωμένο δυναμικό δικτυακό τόπο του ΚΘΒE (www.ntng.gr) προσελκύοντας δικτυακούς επισκέπτες, ερευνητές και εκπαιδευτικούς.
Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος ‘Πολιτισμός’ το ΚΘΒΕ υλοποίησε μία σειρά σημαντικών έργων με στόχο τη δημιουργία κτιριακών υποδομών, την προβολή του ελληνικού πολιτισμού και την ανάπτυξη της θεατρικής τέχνης.
- Η ανέγερση μεγάλου κτιρίου σε ιδιόκτητο χώρο του ΚΘΒΕ στη Νέα Ραιδεστό προσέφερε τη δυνατότητα εγκατάστασης όλου του παραγωγικού μηχανισμού τού ΚΘΒΕ, που περιλαμβάνει εργαστήρια και αποθηκευτικούς χώρους.
- Η διοργάνωση του 1ου Φεστιβάλ Θεάτρου Νοτιοανατολικής Ευρώπης «όψεις αρχαίου δράματος, με άξονα το αρχαίο δράμα, έδωσε τη δυνατότητα ανοίγματος προς τις όμορες βαλκανικές χώρες και αποτέλεσε το πρώτο βήμα για κατοπινές συνεργασίες.
- Η ίδρυση ενός χώρου πρότυπης καλλιτεχνικής δημιουργίας και έκφρασης για νέους ηθοποιούς και καλλιτέχνες του θεάτρου, με τον τίτλο ‘Θεατρικό Εργαστήριο’, καθώς και η πραγματοποίηση Εργαστηρίου Θεατρικής Γραφής στο πλαίσιό του, είχε ως αποτέλεσμα μία σειρά πειραματικών προσεγγίσεων σε κλασικά αλλά και σύγχρονα έργα καθώς και μία σειρά πρωτόλειων κειμένων, τα οποία παρουσιάστηκαν σε αναλόγιο.
- Η διοργάνωση εκδηλώσεων (θεάτρου, χορού, μουσικής, τραγουδιού και εικαστικής δημιουργίας) στη Μαρώνεια της Θράκης, υπό τον τίτλο ‘Διονύσου Λόγος’ έδωσε τη δυνατότητα στο ΚΘΒΕ να συνενώσει πολιτιστικές και καλλιτεχνικές δυνάμεις απ’ τη Βόρεια Ελλάδα.
- Τέλος, η διοργάνωση και φιλοξενία για δύο χρόνια (2007 και 2008) των εκδηλώσεων του Ευρωπαϊκού Βραβείου Θεάτρου αποτέλεσε σημαντική συμβολή στην αναζωογόνηση της καλλιτεχνικής ζωής της Θεσσαλονίκης αλλά και πόλο έλξης για καλλιτέχνες, δημοσιογράφους και θεατές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Συγκεκριμένα, έχει επαναδραστηριοποιήσει το Κλιμάκιο Μακεδονίας – Θράκης που περιοδεύει σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα και δίνει παραστάσεις ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα χωριά, έχει οργανώσει μια σειρά από δράσεις όπως το Θέατρο στα Καφέ (Εκείνος κι Εκείνος), με ηθοποιούς του να εισβάλουν στα καφέ και τα μπαρ της πόλης και να δίνουν ζωή στους ήρωες του Κώστα Μουρσελά, τη δράση Κατ’ οίκων, με μια ομάδα ηθοποιών που επισκέπτονται ανθρώπους κάθε ηλικίας που βρίσκονται για λόγους υγείας εγκλωβισμένοι στο χώρο τους, τον Χώρο Δράσης, που δίνει βήμα στις νεανικές δημιουργικές ομάδες της πόλης και τα εκπαιδευτικά του προγράμματα για σχολεία και νοσοκομεία, που φέρνουν τους μαθητές κοντά στο θέατρο και προσφέρουν μια ανακούφιση σε παιδιά που νοσηλεύονται. Τέλος, με την ίδρυση της Νεανικής Σκηνής, το Κ.Θ.Β.Ε. προσεγγίζει τους εφήβους και τους νέους και δίνει μια δημιουργική διέξοδο στους προβληματισμούς και τις ανησυχίες της ευαίσθητης αυτής ηλικίας.
Παράλληλα, σε μια προσπάθεια προσέγγισης των παιδιών και των νέων, το ΚΘΒΕ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη λειτουργία της Παιδικής του Σκηνής, με παραστάσεις για σχολεία και εκπαιδευτικούς οργανισμούς καθώς και στην παρουσία του στις σχολικές αίθουσες με την οργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων που εξοικειώνουν τους μικρούς μαθητές με τον κόσμο και την τέχνη του θεάτρου. Η δραστηριότητά του δεν περιορίζεται στις θεατρικές του παραγωγές αλλά επεκτείνεται σε τομείς του πολιτισμού, όπως η εκπαίδευση, η λογοτεχνία και οι εικαστικές τέχνες με τη διοργάνωση εκθέσεων, συνεδρίων, φεστιβάλ, θεατροπαιδαγωγικών προγραμμάτων κ.ά. Επιθυμώντας, μάλιστα, να συμβάλει στο έργο των εκπαιδευτικών, να διευκολύνει την επικοινωνία τους με το θέατρο και να παρέχει ουσιαστική υποστήριξη σε θέματα που αφορούν στην αξιοποίηση θεατρικών προσεγγίσεων στην εκπαίδευση, αναλαμβάνει μια σειρά από πρωτοβουλίες όπως: η δυνατότητα επικοινωνίας με τους συντελεστές των παραστάσεων της Παιδικής και της Νεανικής του Σκηνής, η «Γραμμή του Εκπαιδευτικού» καθώς και η διοργάνωση σεμιναρίων ορθοφωνίας και δραματοποίησης από καθηγητές της Δραματικής του Σχολής.
Τα τελευταία χρόνια, έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα η θεατρολογική έρευνα και η εκδοτική δραστηριότητα του ΚΘΒΕ. Τα τμήματα Δραματολογίας και Εκδόσεων παρέχουν θεωρητική κάλυψη για τις θεατρικές παραγωγές και επιμελούνται την έκδοση των σχετικών με την εκάστοτε παράσταση εντύπων.
Από το Μάιο του 1996, το ΚΘΒΕ είναι μέλος της Ένωσης των Θεάτρων της Ευρώπης (www.ute-net.org). Τον Οκτώβριο του 1997 πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 6o φεστιβάλ της Ένωσης των Θεάτρων της Ευρώπης, που υπήρξε ένα κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός τόσο για τη Θεσσαλονίκη, όσο και για την Ελλάδα. Το 2001 διοργανώθηκε το «Μικρό Φεστιβάλ» της Ε.Θ.Ε., ενώ το 2007 και 2008 φιλοξενήθηκαν δύο Γενικές Συνελεύσεις των Θεάτρων μελών της. Το ΚΘΒΕ ως μέλος της Ένωσης Θεάτρων της Ευρώπης συμμετέχει, το 2011, σε τρία προγράμματα που αφορούν σε θέματα μετανάστευσης: Οδυσσέας, Υγρά Σύνορα και Φεστιβάλ Νομαδικού Κοινού της Ευρώπης.
To ΚΘΒΕ είναι ακόμη μέλος του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου και του Ελληνικού Κέντρου Θεάτρου για τα παιδιά και τους νέους.
Το ΚΘΒΕ δραστηριοποιείται έντονα από το 2006 και στην περιοχή των Βαλκανίων. Η συνεργασία του με τα θέατρα των όμορων χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης εδραιώθηκε με τη διοργάνωση του 1ου Φεστιβάλ Νοτιοανατολικής Ευρώπης, το 2007, και ενισχύθηκε με ανταλλαγές παραστάσεων μεταξύ των θεάτρων της περιοχής στα χρόνια που ακολούθησαν.
Το 2010 ιδρύθηκε η σκηνή «ΑΝΟΙΧΤΑ ΣΥΝΟΡΑ» με στόχο την ειρηνική συνύπαρξη και τη δημιουργική ανάπτυξη των χωρών της Βαλκανικής χερσονήσου με κέντρο τη Θεσσαλονίκη, στην οποία φιλοξενήθηκαν σημαντικές παραστάσεις. Στο πλαίσιο της συνεργασίας των Θεάτρων της Νοτιοανατολικής Ευρώπης έχει προγραμματισθεί η διοργάνωση Διαγωνισμού Βαλκανικού Θεατρικού Έργου με τη συμμετοχή των όμορων χωρών. Στο διαγωνισμό αυτό θα επιλεγούν τα πέντε καλύτερα θεατρικά κείμενα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και θα μεταφραστούν στα ελληνικά. Το πρώτο από αυτά θα ανέβει στη σκηνή του Κ.Θ.Β.Ε. ενώ τα υπόλοιπα θα τυπωθούν και θα αποσταλούν σε όλα τα θέατρα της χώρας.
Με την ολοκλήρωση του έργου της ψηφιοποίησης το πλούσιο αρχείο του θεάτρου, ιστορικό και καλλιτεχνικό, διαφυλάσσεται σε ηλεκτρονικό αποθετήριο με πλήρη τεκμηρίωση και διαχέεται ψηφιακά, μέσα από τον βελτιωμένο δυναμικό δικτυακό τόπο του ΚΘΒE (www.ntng.gr) προσελκύοντας δικτυακούς επισκέπτες, ερευνητές και εκπαιδευτικούς.
Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος ‘Πολιτισμός’ το ΚΘΒΕ υλοποίησε μία σειρά σημαντικών έργων με στόχο τη δημιουργία κτιριακών υποδομών, την προβολή του ελληνικού πολιτισμού και την ανάπτυξη της θεατρικής τέχνης.
- Η ανέγερση μεγάλου κτιρίου σε ιδιόκτητο χώρο του ΚΘΒΕ στη Νέα Ραιδεστό προσέφερε τη δυνατότητα εγκατάστασης όλου του παραγωγικού μηχανισμού τού ΚΘΒΕ, που περιλαμβάνει εργαστήρια και αποθηκευτικούς χώρους.
- Η διοργάνωση του 1ου Φεστιβάλ Θεάτρου Νοτιοανατολικής Ευρώπης «όψεις αρχαίου δράματος, με άξονα το αρχαίο δράμα, έδωσε τη δυνατότητα ανοίγματος προς τις όμορες βαλκανικές χώρες και αποτέλεσε το πρώτο βήμα για κατοπινές συνεργασίες.
- Η ίδρυση ενός χώρου πρότυπης καλλιτεχνικής δημιουργίας και έκφρασης για νέους ηθοποιούς και καλλιτέχνες του θεάτρου, με τον τίτλο ‘Θεατρικό Εργαστήριο’, καθώς και η πραγματοποίηση Εργαστηρίου Θεατρικής Γραφής στο πλαίσιό του, είχε ως αποτέλεσμα μία σειρά πειραματικών προσεγγίσεων σε κλασικά αλλά και σύγχρονα έργα καθώς και μία σειρά πρωτόλειων κειμένων, τα οποία παρουσιάστηκαν σε αναλόγιο.
- Η διοργάνωση εκδηλώσεων (θεάτρου, χορού, μουσικής, τραγουδιού και εικαστικής δημιουργίας) στη Μαρώνεια της Θράκης, υπό τον τίτλο ‘Διονύσου Λόγος’ έδωσε τη δυνατότητα στο ΚΘΒΕ να συνενώσει πολιτιστικές και καλλιτεχνικές δυνάμεις απ’ τη Βόρεια Ελλάδα.
- Τέλος, η διοργάνωση και φιλοξενία για δύο χρόνια (2007 και 2008) των εκδηλώσεων του Ευρωπαϊκού Βραβείου Θεάτρου αποτέλεσε σημαντική συμβολή στην αναζωογόνηση της καλλιτεχνικής ζωής της Θεσσαλονίκης αλλά και πόλο έλξης για καλλιτέχνες, δημοσιογράφους και θεατές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Από την ημέρα ίδρυσής του έως σήμερα στο Κ.Θ.Β.Ε. διετέλεσαν καλλιτεχνικοί διευθυντές οι εξής:
Σωκράτης Καραντινός | 1961 - 1967 |
Γεώργιος Κιτσόπουλος | 1967 - 1974 |
Μίνως Βολανάκης | 1974 - 1977 |
Σπύρος Ευαγγελάτος | 1977 - 1980 |
Νίκος Μπακόλας | 1980 - 1983 |
Νίκος Χουρμουζιάδης | 1984 - 1985 |
Μίνως Βολανάκης | 1986 - 1989 |
Δημήτρης Μαρωνίτης | 1989 - 1990 |
Νίκος Μπακόλας | 1991 - 1993 |
Βασίλης Παπαβασιλείου | 1994 - 1998 |
Κώστας Τσιάνος | 1998 (5/2-13/7) |
Διαγόρας Χρονόπουλος | 1998 - 2001 |
Βίκτωρ Αρδίττης | 2001 - 2004 |
Νικήτας Τσακίρογλου | 2004 - 2009 |
Σωτήρης Χατζάκης | 2009-σημερα |
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου