"ΤΟ ΒΡΑΚΙ" ΤΟΥ ΚΑΡΛ ΣΤΕΡΝΧΑΙΜ

Από την Παρασκευή 1^η Μαρτίου, στο Θέατρο Έξω από τα Τείχη

Το Βρακί (1910) είναι μια διασκεδαστική κωμωδία του Γερμανού δραματουργού Καρλ Στέρνχαϊμ (1878-1942), μεγάλου σατιρικού και οραματιστή του εξπρεσιονισμού, που με κοφτερή γλώσσα και αστραφτερό χιούμορ, χτυπάει την πλαστή ευπρέπεια και σεμνοτυφία των αστών, της εποχής του, που κάτω από το μανδύα της κοσμιότητας και του ιδεαλισμού, έκρυβαν ανομολόγητες ορέξεις και ιδιοτελή συμφέροντα. Οι αντιδράσεις, από τη λογοκρισία, το κοινό και τον αστικό τύπο, η απαγόρευση της πρεμιέρας, απέδειξαν πως είχε πετύχει το στόχο του.

Το έργο του Στέρνχαϊμ είναι μια κλασική σατιρική κωμωδία, με στοιχεία φάρσας, που αγγίζει την παρωδία. Δεν υπάρχει στο έργο χαρακτήρας μονοσήμαντος, θετικός ή αρνητικός, και αυτό γιατί υπάρχει πάντα μια δράση του που υπονομεύει είτε τον έναν είτε τον άλλον χαρακτηρισμό. Ασφαλώς σήμερα η φαεινή ιδέα του συγγραφέα, το κωμικό εύρημα του πεσμένου… βρακιού, δεν προκαλεί κανέναν και δεν μπορεί να έχει ισοδύναμη αξία με το πρώτο ανέβασμα. Αυτό όμως που έχει αξία, χρησιμότητα και επικαιρότητα, είναι η ύπαρξη της σάτιρας του μικροαστού που, μέσα από τη χρήση της μάσκας της αθωότητας, προκειμένου να επιβιώσει αδιαφορεί για τα πάντα και ζει φαύλα.

Ο Στέρνχαϊμ μπόρεσε να δει μέσα σε αυτή τη μικροαστική φύση, το ζοφερό μέλλον της ανθρωπότητας: την έλευση της βαρβαρότητας, της θηριωδίας του ναζισμού και των ολοκληρωτικών καθεστώτων που ακολούθησαν. Ένα μέλλον που ξορκίζει, τηρουμένων των αναλογιών, η παράστασή μας.