Η Αναστασία η Φαρμακολύτρια ήταν μάρτυρας της ορθόδοξης εκκλησίας. 
Πατέρας της ήταν ο Πρετέξτατος, ισχυρός προύχοντας την Ρωμαϊκή εποχή, αλλά και ειδωλολάτρης. Η μητέρα της Φλαβία ήταν χριστιανή.
Η Αναστασία βαφτίστηκε χριστιανή και ανατράφηκε από τη μητέρα της. Όταν πέθανε η μητέρα της, την ανατροφή της Αναστασίας ανέλαβε ο Χρυσόγονος, επίσης ευσεβής χριστιανός. Όταν η Αναστασία έφτασε σε ώριμη ηλικία, ο πατέρας της την πίεζε να παντρευτεί τον Ρωμαίο εθνικό Ποπλίο. Η Αναστασία απέφυγε τον Ποπλίο σαρκικά, ενώ αυτός της κατέτρωγε την περιουσία σε ειδωλολατρικές και άσωτες εκδηλώσεις. Η Αναστασία υπέφερε πολύ, διότι δεν μπορούσε να εκπληρώσει ελεύθερα τις χριστιανικές της υποχρεώσεις. Ο Πόπλιος είδε ότι δεν μπορούσε να αλλαξοπιστήσει την γυναίκα του και την έκλεισε σε βαριά φυλακή, όπου η Αναστασία λειτουργούσε ως δούλη φαρμακοποιός και ιερόδουλη. Τον δε Χρυσόγονο τον έκλεισε ο Διοκλητιανός σε φυλακή και τον βασάνιζε. Η Αναστασία βρήκε τρόπο να αλληλογραφεί με τον Χρυσογόνο και του ζήτησε να παρακαλέσει αυτός τον Θεό να τη λυτρώσει από το βάναυσο άνδρα της. Ο Χρυσογόνος της απάντησε να κάνει υπομονή. Η Αναστασία έκανε υπομονή και αργότερα του ξαναέγραψε ότι δεν προσμένει παρά τον θάνατο. Ο Χρυσογόνος την παρότρυνε για δεύτερη φορά να κάνει υπομονή διότι σύντομα θα λυτρωθεί από τα βάσανά της. Και πράγματι, ο Πόπλιος πήγε πρέσβης στην Περσία και πέθανε εκεί. Η Αναστασία αφέθηκε ελεύθερη και από τότε χρησιμοποίησε τις φαρμακευτικές της γνώσεις για να θεραπεύει τους φυλακισμένους.
Γιά το έργο της αυτό δεν περιορίστηκε στη Ρώμη, αλλά άπλωσε την αγάπη της μέχρι την Ανατολή, μέχρι τη Νικομήδεια, αφού διέτρεξε το Ιλλυρικό και τη Μακεδονία, όπου έδρασε ιδιαίτερα στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Οι τρεις γνωστές αδελφές Αγάπη, Χιονία καί Ειρήνη πού μαρτύρησαν επί Διοκλητιανού στή Θεσσαλονίκη, πριν από το μαρτυρικό τους θάνατο γνώρισαν την φροντίδα και την αγάπη της Αγίας Αναστασίας, η οποία για το λόγο αυτό φυλακίσθηκε και βασανίσθηκε σε φυλακή της Θεσσαλονίκης. Είναι μάλιστα πολύ πιθανό ότι το όρος στο οποίο τοξεύθηκε από στρατιώτη η τρίτη από τις αδελφές, η αγία Ειρήνη, είναι το όρος όπου σήμερα είναι η Μονή της Αγίας Αναστασίας, η οποία φρόντισε και ενταφίασε τα τίμια σώματα των τριών αδελφών.
Δεν είναι όμως μόνον οι τρεις παρθενομάρτυρες της Θεσσαλονίκης με τις οποίες συνδέθηκε η Αγία Αναστασία. Ο διδάσκαλός της Χρυσόγονος, υπέστη μαρτυρικό θάνατο στην Νικομήδεια της Μικράς Ασίας κατά τον συναξαριστή, κατ’ άλλους δε στην Ακυϊλία της Ιλλυρίας. Σώζεται αλληλογραφία μεταξύ της Αγίας Αναστασίας, τον καιρό πού την είχε φυλακίσει ο άνδρας της, για να εμποδίσει τη φιλάνθρωπη δράση της, και του Χρυσογόνου, πού τον είχαν φυλακίσει, γιατί δίδασκε με παρρησία και πολλή επιτυχία το Χριστιανισμό. Τον Χρυσόγονο ακολούθησε η Αναστασία στην μαρτυρική του πορεία από τη Ρώμη στη Νικομήδεια, αφού εν τω μεταξύ αποφυλακίσθηκε μετά το θάνατο του συζύγου της.
Μετά τον δι’ αποκεφαλισμού μαρτυρικό του θάνατο, ο Χρυσόγονος εμφανίσθηκε σε όραμα στον ιερέα Ζωΐλο, του υπέδειξε τον τόπο πού βρισκόταν το άγιό του λείψανο και του αποκάλυψε ότι ο αυτοκράτωρ Διοκλητιανός έδωσε εντολή να βασανιστούν οι τρεις αδελφές Αγάπη, Χιονία και Ειρήνη, τις οποίες όμως θα ερχόταν να ενθαρρύνει η Αναστασία, όπως και έγινε. Το ίδιο όραμα είδε συγχρόνως και η Αναστασία, πού ανέλαβε πράγματι να συμπαρασταθεί στις τρεις μέλλουσες μάρτυρες. Ο ιερεύς Ζωΐλος, πλησίον του οποίου έμεναν οι τρεις αδελφές, δέχτηκε σε λίγες μέρες την προαναγγελθείσα επίσκεψη της Αναστασίας, η οποία προσκύνησε το άγιο λείψανο του διδασκάλου της και ανέλαβε τις τρεις αδελφές, οι οποίες όπως είπαμε, μαρτύρησαν στη Θεσσαλονίκη. Ο Ζωΐλος εντός ολίγου «απέθανεν εν Κυρίω» , όπως του είχε προαναγγείλει ο Χρυσόγονος, μαζί με τον οποίο εορτάζεται στις 22 Δεκεμβρίου, ημέρα του μαρτυρίου και της μνήμης της Αγίας Αναστασίας. Στον συναξαριστή ο Ζωΐλος παρουσιάζεται ως μάρτυς. Χρυσόγονος, Ζωΐλος, Αγάπη, Χιονία, Ειρήνη αποτελούν την πρώτη ομάδα αγίων, με την οποία συνδέθηκε η Αγία , ακολουθούν όμως και άλλες. Κατά την παραμονή της στη Νικομήδεια, όπου είχε φθάσει συνοδεύοντας τον διδάσκαλό της Χρυσόγονο, η Αναστασία έγινε γνωστή γιά τις αγαθοεργίες και την χριστιανική της δράση. Στην πόλη αυτή ζούσε εν χηρεία, μετά το θάνατο του συζύγου της, η Θεοδότη με τα τρία παιδιά της. Προσκολλήθηκε στην Αναστασία, ως συνεργάτης και βοηθός στις ατέλειωτες επισκέψεις των φυλακισμένων και διωκομένων Χριστιανών. Επειδή αρνήθηκε να παντρευτεί τον άρχοντα Λευκάδιο, πού τη θαύμαζε για την ομορφιά της, η Θεοδότη οδηγήθηκε σε δίκη, κατά την οποία προτίμησε να μαρτυρήσουν αυτή και τα τρία παιδιά της μέσα σε καμίνι φωτιάς, παρά να αρνηθούν τον Χριστό· η μητρότητα στις ωραιότερες στιγμές της, αφού θέτει σε δεύτερη μοίρα τη ζωή τη σαρκική των παιδιών της, προκειμένου να κερδίσουν την αιώνια και αγέραστη ζωή της βασιλείας του Θεού.
Άλλη μία ομάδα μαρτύρων από τον κύκλο της Αγίας Αναστασίας, πού γιορτάζουν επίσης μαζί της στις 22 Δεκεμβρίου. Έφθασε όμως και ο καιρός και του δικού της μαρτυρίου, πριν από το οποίο έγινε αιτία να πλουτίσει η Εκκλησία με εκατόν είκοσι ακόμη μάρτυρες. Μετά από επίμονες προσπάθειες οι άρχοντες, άλλοτε με υποσχέσεις και γλυκόλογα και άλλοτε με φρικτά βασανιστήρια, δεν κατόρθωσαν να πείσουν την Αναστασία να αρνηθεί τη χριστιανική της πίστη. Η Θεοδότη εμφανιζόταν στον ύπνο της, μήνυμα από τον ουρανό, για να την ενισχύσει, ανταποδίδοντας έτσι όσα είχε κάνει η Αναστασία γι αυτήν. Κατά θαυματουργικό τρόπο η Αναστασία, αντί να βγαίνει ταλαιπωρημένη και εξουθενωμένη από τις φυλακές και τα βασανιστήρια, εμφανιζόταν ακμαία και χαρούμενη. Στην απόγνωσή του ο ειδωλολάτρης άρχοντας διατάσσει να βάλουν την Αναστασία μαζί με άλλους εκατόν είκοσι ειδωλολάτρες κατάδικους και ένα Χριστιανό, τον Ευτυχιανό, μέσα σε μεγάλη βάρκα, να ανοιχθούν στη θάλασσα και, αφού ανοίξουν οπές στη βάρκα, να τούς αφήσουν να πνιγούν, όπως και έγινε. Ο Θεός όμως δεν επέτρεψε να ευοδωθούν τα σχέδια του άρχοντα, γιατί το δικό του σχέδιο προέβλεπε τη σωτηρία και άλλων ανθρώπων. Ξαφνικά εμφανίζεται στο τιμόνι της βάρκας η Θεοδότη και την οδηγεί με ασφάλεια στη στεριά. Έκθαμβοι οι εκατόν είκοσι κατάδικοι από το θαύμα πού έζησαν, πίστεψαν στον Χριστό, ομολόγησαν και αυτοί με παρρησία την πίστη τους ενώπιον του άρχοντος, με συνέπεια να αποκεφαλισθούν και να κερδίσουν τόσο γρήγορα την αιωνιότητα.
Η άκαμπτη και ανυποχώρητη Αναστασία τελικά δέθηκε σε πασσάλους και, δεμένη όπως ήταν, παραδόθηκε στη φωτιά, στις 22 Δεκεμβρίου, οπότε η Εκκλησία γιορτάζει τη μνήμη της. Το λείψανο της Αγίας το πήρε μία γυναίκα αρχόντισσα, πού λεγόταν Απολλωνία, αφού χρησιμοποίησε τη γνωριμία της με τη σύζυγο του έπαρχου. Ενταφίασε το σώμα στον κήπο της, όπου αργότερα έχτισε και ναό προς τιμήν της. Ποιος ακριβώς ήταν ο τόπος αυτός του μαρτυρίου και του ενταφιασμού της δε γνωρίζουμε. Το μαρτύριό της έγινε το 303 ή 304 κατά το Διωγμό του Διοκλητιανού, κατά πολλούς στη Θεσσαλονίκη, κατά άλλους στό Σίρμιο, ενώ υπάρχουν και μερικοί πού πιστεύουν ότι μαρτύρησε στη Ρώμη.
Είναι πάντως ιστορικά εξακριβωμένο ότι το λείψανό της βρέθηκε στο Σίρμιο, απ όπου μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη επί πατριάρχου Γενναδίου (457-471) και αυτοκράτορος Λέοντος Α´ (457-474). Τοποθετήθηκε κατ αρχήν στον επ’ονόματί της ναό πού βρισκόταν στον Ιππόδρομο, τον μοναδικό πού είχε απομείνει στους Ορθοδόξους κατά την εποχή του Αρειανισμού. Στον μικρό αυτό ναό έδωσε τη μεγάλη μάχη του εναντίον αυτής της αιρέσεως ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος καί επανέφερε την Ορθοδοξία στην Κωνσταντινούπολη με τούς περίφημους Θεολογικούς Λόγους πού εκφώνησε εκεί.
Σήμερα, μέρη των ιερών λειψάνων της Αγίας, η αγία κάρα της και μέρος από το δεξί της πόδι βρίσκονται στην Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας στη Μακεδονία.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου