ΟΝΟΜΑ: ΤΖΕΝΗ ΚΑΡΕΖΗ. ΨΕΥΔΩΝΥΜΟ:ΠΑΥΛΙΝΑ ΜΠΟΤΑΣΗ

Συμπληρώνονται 21 χρόνια από τη μέρα που έφυγε από τη ζωή η μεγάλη Τζένη Καρέζη. Η παρακαταθήκη και κληρονομιά που άφησε είναι πολύ μεγάλη, τόσο μεγάλη που εμπνέει ακόμη και σήμερα νέους δημιουργούς και νέους ασκητές της υποκριτικής –δραματικής τέχνης.

ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ ΦΙΛΟΤΕΧΝΗΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟ ΓΙΑΝΝΝΗ ΤΣΑΡΟΥΧΗ

Η προσφορά της όμως πέρα από τις πολύ σημαντικές και αγαπημένες ταινίες της, αλλά και τους σπουδαίους της ρόλους στο θέατρο, περιλαμβάνει και κληροδοτήματα που άφησε στην Ελληνική κοινωνία. Ένα από αυτά που εκ πρώτης όψεως μοιάζει επίσης καλλιτεχνικό είναι το «Μεγάλο μας Τσίρκο», ένα βαθύτατα πολιτικό κείμενο , που ξεπερνούσε τα ιδεολογικά όρια και αφορούσε κάθε δημοκράτη πολίτη που διψούσε για ελευθερία.

Έκανε πρεμιέρα στις 22 Ιουνίου του 1973 στο Αθήναιον τότε, σήμερα Θέατρο Τζένη Καρέζη και περιόδευσε σε όλη την Ελλάδα. Το έργο μέσα από τις κωμικοτραγικές του ιστορίες στόχο είχε την αφύπνιση του ελληνικού λαού ενάντια στο δικτατορικό καθεστώς που του είχε επιβληθεί. Σύντομα η λογοκρισία της Χούντας έβαλε στο στόχαστρο της το έργο. Η επιτροπή λογοκρισίας μάταια προσπαθούσε να βρει στοιχεία, καθώς τα κείμενα ήταν αλληγορικά γραμμένα.

Η παράσταση είχε μεγάλη απήχηση στο αθηναϊκό κοινό και λόγω της μεγάλης προσέλευσης (περίπου 400 χιλιάδες εισιτήρια) οι παραστάσεις χαρακτηρίστηκαν εκ των υστέρων οι μαζικότερες πολιτικές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας μέχρι το Πολυτεχνείο. Η Χούντα σύντομα κατάλαβε ότι ενέκρινε ένα αντιστασιακό έργο και έβαλε στο στόχαστρο και πάλι την παράσταση. Συνέλαβαν την Τζένη Καρέζη και την άφησαν στην απομόνωση για ένα μήνα. Τον Νοέμβριο του 1973 όταν αποφυλακίστηκε η Καρέζη επέστρεψε στο θέατρο αποφασισμένη και συνέχισε την ίδια ακριβώς παράσταση που έμεινε στην ιστορία.

Αυτή ίσως να είναι, εάν όχι η μεγαλύτερη παρακαταθήκη της, μία από τις μεγαλύτερες, καθώς ξεπερνούσε τα σύνορα του θεάτρου και της τέχνης και απευθυνόταν σε όλη την κοινωνία.

Ούτως ή άλλως η Τζένη Καρέζη ως «πολιτικό ζώον» κατά την Αριστοτέλεια ρήση ήθελε να επικοινωνήσει με τον κόσμο μέσα από την τέχνη της , αλλά και μέσα από συμβολισμούς άρτιους και λιτούς, μακριά από περιττά φτιασίδια και μεγαλοστομίες. Και στα χρόνια που πέρασαν μέχρι το θάνατό της έτσι εκφραζόταν πολιτικά, χωρίς φανατισμούς και αφορισμούς.
Η Τζένη Καρέζη αν και αγαπούσε με λατρευτικό τρόπο το θέατρο και τους ρόλους της, ωστόσο ποτέ δεν το έθεσε σε σύγκριση με την οικογένειά της, που για την ίδια είχε εξίσου πολύ μεγάλη σημασία. Μεγάλωσε το γιο της Κωνσταντίνο ως μάνα φυσιολογική , κανονική που λέμε αδόκιμα σήμερα, με ήθος, σεμνότητα και μέτρο.

Τον τελευταίο καιρό πάντως όλο και περισσότερο υλικό από τη σπάνια και μοναδική μη Ελληνόφωνη ταινία της «Μία σφαίρα στην καρδιά» σε σκηνοθεσία Jean-Daniel Pollet βλέπει τη δημοσιότητα.

Η ταινία ήταν γαλλόφωνη και η Τζένη Καρέζη πρωταγωνιστούσε στο πλευρό της Francoise Hardy και του Sami Frey.

Μάλιστα ερμήνευσε σε πρώτη εκτέλεση τα τραγούδια της ταινίας σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη και στίχους Τάσου Λειβαδίτη.
Και από την άλλη, η "Γειτονιά των Αγγέλων" ήταν μια από τις αγαπημένες της παραστάσεις, αν και μη επιτυχημένης εμπορικά. Η θρυλική θεατρική παράσταση, μια υπερπαραγωγή για τα δεδομένα της εποχής, ανέβηκε στις 4/10/1963 στο "Θέατρο Κοτοπούλη" (ΡΕΞ) και κατέβηκε ένα μήνα αργότερα.
Αλλά έμεινε στην ιστορία του Ελληνικού Θεάτρου . Το έργο αυτό, μια λαϊκή όπερα, έγραψε και σκηνοθέτησε ο Ιάκωβος Καμπανέλης, τη μουσική υπογράφει ο Μίκης Θεοδωράκης και τις χορογραφίες ο Βαγγέλης Σειλινός. Διανομή: Τζένη Καρέζη, Νίκος Κούρκουλος, Διονύσης Παπαγιανόπουλος, Κώστας Καρράς, Ζωή Φυτούση, Δημήτρης Νικολαϊδής κ.ά.

Η τελευταία της ταινία στον κινηματογράφο ήταν στην Αριστοφανική «Λυσιστράτη» που επίσης είχε «πολιτικά» χαρακτηριστικά μέσα από τη σάτιρα.

Αυτές οι δύο ταινίες μπορεί να μην έκαναν τον πάταγο την εποχή που μεσουρανούσε η Τζένη Καρέζη, αλλά άφησαν το στίγμα τους, τόσο ως διαφορετικές προτάσεις ,όσο και ως δείγματα μίας άλλης υποκριτικής αρετής της μεγάλης μας ηθοποιού. Και καταδεικνύουν περίτρανα πως η Τζένη ήταν μπροστά από την εποχή της , με επιλογές που τότε δεν είχαν βρει την ανταπόκριση που έχουν βρει σήμερα. Άλλωστε στο ίδιο πνεύμα κινήθηκαν και οι δύο μοναδικές τηλεοπτικές της παρουσίες, στη «Μαρίνα Αυγέρη» και τη «Μαύρη Χρυσαλλίδα».